In 2016 en 2017 organiseerde Zona's Kiosk een Nederlandse versie van het Engelse kippen project HenPower van onze partnerorganisatie Equal Arts. Zona's Kiosk kunstenaars en 6 nieuwe kunstenaars speciaal geselecteerd voor HenPower Eitje (Flevohuis) en TOK (van 't Hoflaan, Troetelkippen, Ouderen en Kunst)
Projectleiding: Vera Broos
Foto 2 en 4: Albert Nanning
Projecten en Publicaties door Vera Broos - SchattenJacht in samenwerking met Cordaan (2023-2024) - Geluksplekken Noord in samenwerking met Cordaan, Osiragroep, Civic (2023-2024) - ZorgKrijgers in samenwerking met Cordaan (2022-mei 2023) - Pyiama Pret in samenwerking met ZGAO (2022-nov 2022) - Oh wat ben je Mooi Show in samenwerking met Cordaan (2021) - Werkboek voor ZorgKrijgers (2020) - Broze Verbeelding, project in samenwerking met Amsta, Cordaan, ZGAO (2019) - Wonderlijke Wandelgang in samenwerking met ZGAO (2018) - TOK: Troetelkippen Ouderen en Kunst in samenwerking met Amsta (2017) - HenPower Eitje in samenwerking met Equal Arts U.K. en ZGAO (2016-2017) - Tandem Europe: NowHere in samenwerking met UvA, Equal Arts (2015) - WAS GOED in samenwerking met Amsta (2015) - Vakantie vroeger in samenwerking met Amsta (2015) - Station Tijdloos in samenwerking met drs. Gysels U.V.A. en ZGAO (2015) - Verhalenlijn en –boekje voor Dolhuys Museum van de Geest - Zona's Kiosk voor SEIN - Centrum voor Epilepsie - SNOES, kunst en dementie, Expeditie SNOES, openbaar evenement voor 100 gasten (2014) - Zona's Kiosk in samenwerking met Sevagram (2014) - Zona’s Kiosk Huis aan de Vecht Utrecht 3x3 dagen, Fagel Amsterdam, Meer en Oever Amsterdam (2014) - De Tafel Van Vier: 4 workshops voor vrijwilligers (2013) - Zona's Kiosk in samenwerking met Sevagram (2013) - Zona’s Cadeau, 3-daagse uitvoeringen in 14 instellingen in Amsterdam, Brabant en Limburg (2012) - We zullen doorgaan, outsource-project in opdracht van Museum Het Dolhuys (2011) - Zona's Kiosk, Digitale Pioniers Academie (2010) - Zona’s Kiosk in samenwerking met Amsta (2009) Deze lijst toont uw projectleiding en publicaties, georganiseerd voor eenvoudige referentie op uw website.
We organiseren groepsgesprekken en individuele interviews met buurtbewoners . Dit stelt ons in staat om hun persoonlijke verhalen en ervaringen te verzamelen. Buurtbewoners krijgen de kans om verhalen te delen en vorm te geven in workshops geleid door kunstenaars. Daarnaast organiseren we expedities en safari's binnen en buiten, onder begeleiding van kunstenaars.
Sinds 2021 nemen we het ingrediënt spel als de verbindende factor voor kunstactiviteiten in en rond zorginstellingen. Tot 2025 ontwikkelen we deze verder onder de naam SCHATTENJACHT. Alle deelnemers geven vorm aan de ontdekkingsreis. “Schatten’ zijn de deelnemers, hun naasten, talenten, liefhebberijen, geschiedenis.
Unieke expedities en safaris brengen we de buitenwereld naar binnen, en gaan we op pad zowel binnen de muren van het verpleeghuis als in de directe omgeving. Deze avontuurlijke en creatieve tochten worden begeleid door kunstenaars. Samen met bewoners, zorgverleners en vrijwilligers verkennen we de wereld op een nieuwe manier, met verschillende zintuigen. Door middel van interactieve opdrachten, creatieve activiteiten en verrassende ontmoetingen brengen we nieuwe verhalen, herinneringen en ervaringen tot leven. Elke expeditie, speurtocht of safari is op maat gemaakt, met aandacht voor de specifieke behoeften en mogelijkheden van de deelnemers. Voorbeelden zijn: Speurtochten met bewoners van verpleeghuizen door de buurt met kunstenaars en ouderen We organiseren ook events voor mensen van buiten het verpleeghuis. Een voorbeeld is Expeditie SNOES in het Flevohuis. Meer dan 100 gasten kwamen kijken, luisteren, voelen, beleven, proeven, spelen en mee-maken wat kunstenaars vormgaven met mensen met dementie. Een verslag van Carola Kruiswijk over haar ervaring als bezoeker, te vinden op haar blog: http://www.leefgetijden.nl/als-woorden-niet-meer-werken : Vandaag bezocht ik Expeditie SNOES, een kunstproject voor mensen met dementie, in een verzorgingshuis. Een project waarvoor je heel gevoelig afgestemd moet zijn, anders kijk, hoor en voel je er overheen. Het woord ritueel viel niet eenmaal, en toch was het een rituele ervaring. Word ik wel eens met een koosnaampje aangesproken? Ja, vertel ik aan de dames van Wasv(r)ouwen. Ze stempelen het op een zakdoek. Ik heb mijn knuffelnaam bij me in lichtgroene stempelletters. Ik hoef het maar te lezen. Ik schrijf een levensverhaal voor een Weesbeest. Een knuffel die op zoek is naar een nieuwe eigenaar. Wie ontfermt zich over mij als ik mijn oude leven kwijt ben? Hier maakt elk weesbeest een kans. Ik zie de foto’s van de nieuwe levens. Ik laat me meenemen door de verzamelde levensmotto’s en verhalen van het Mijmerbureau. Ik hoor verhalen van mensen die op de rand verkeren van spreken, gissen en vergissen. Door de woorden heen luisteren is geboden. Het is een wonder als we elkaar verstaan. Huid-aan-huid dansen in Café Tijdloos. Ik weet niet wie hij is, die me met moeite laat gaan omdat hij zo graag wil vertellen maar niet meer uit zijn woorden komt. Hij gaat dansen met de Knuffelschoondochter en ik zie hoe hij zijn vinger opsteekt als hij een melodie herkent. Ik ben dan al onderweg naar Muzikado. Mijnheer B. beweegt zijn knieën op de maat van de Waterkant en is verrukt als hij de gitaar op schoot krijgt en de zachte ploinkjes hoort. Snaar voor snaar. Wie niet kan praten kan altijd nog zingen en fluiten. Die kan zich laten koesteren door alles wat tevoorschijn komt uit de bijzondere zakjes van de Verwonderjurk. Dansvoile of een vogelgezang. Bellenblaas of een nachtmelodietje voor boven de wieg. Een waaier om te wuiven als het even te veel wordt. Dan zit ik geblinddoekt in een kring en praat over afhankelijk zijn met mensen die ik niet kan zien – en zij mij niet. Ik krijg onverwachte smaakbommetjes in mijn mond, op een moment dat ik niet kan beïnvloeden en met een intensiteit die ik niet kan voorzien. Vrijheid bestaat uit neezeggen. Of uit overgave aan wat er komt. Ben ik ooit zover dat ik dat zonder spelen kan? Verloren zijn en gevonden worden, verliezen en vinden. Ver voorbij woorden. Wat weet ik van veiligheid als je niets meer over hebt dan je eigen huid? De wereld wordt zo klein als mijn vertrouwen. Of zo groot.
Gesteund door kunstenaars, vrijwilligers, mantelzorgers, ouderen en hun familie, is Vera Broos een boekje gaan maken over verbeelding in de zorg. Zij werd hierbij gesteund door kunstenaars aangesloten bij ZOna’s Kiosk, en medewerkers in 5 zorginstellingen. Insteek: De dagelijkse omgang en het zorgen voor kwetsbare ouderen is beladen, en voor veel mensen zwaar. Toch heeft iedereen er vroeg of laat , korter of langer, mee te maken. En creativiteit uit zich op allerlei manieren ook buiten kunstbeoefening of cultuur meemaken of ondergaan. Deze broze voorbeelden van verbeelding, fantasie en creativiteit, kunnen mogelijk door ze met elkaar op te graven en te gaan delen, andere mensen inspireren of op ideeën brengen. Dingen die ogenschijnlijk persoonlijk lijken of te algemeen, bijvoorbeeld een activiteit toegespitst op een familielid, leidden tot bijeenkomsten met ouderen die graadmeter weer leidden tot nieuwe ervaringen en uitkomsten. Gesprekken met mantelzorgers, familie, vrijwilligers binnen en buiten zorginstelleingen dor Vera Broos, leidden tot het Werkboek voor ZorgTijgers. De presentatie vind vanwege uitstel door Corona plaats in 2021
Sonja van Dort, participatiecoach bij Cordaan: ́ " Oh wat ben je mooi' was een project met ouderen rondom mode eigenheid en autonomie. Clienten hebben meegedacht en mee ontwikkeld. Het project was opgebouwd uit verschillende workshops op de afdelingen en eindigde met een knaller van een modeshow. We hebben gewerkt met creatieve workshopleiders van Zona's Kiosk, deze zijn gespecialiseerd in het werken met ouderen in zorginstellingen. We zijn aan de slag gegaan met een aantal workshops bestaande uit o.a.: Silly Catwalk: cliënten gingen op hun eigen favoriete muziek en een (te)gekke outfit onder luid gejuich van mede cliënten over de catwalk Papier Plezier: papieren kaftans werden beschilderd, geïnspireerd op, beroemde kunstenaars DrukWerk: sokken en andere kledingstukken werden bedrukken met eigen gemaakte poëzie Lappenshow: cliënten werden koninklijk aangekleed en gefotografeerd Modepraat: oude filmpjes over mode werden bekeken en besproken Poppenspel: hierin pasten de cliënten samen met de poppen de gehele collectie hoofddeksels Al deze workshops kwamen samen in de 'Oh wat ben je mooi' modeshow. Hierin mocht iedereen zijn of haar resultaten laten zien en horen. Ook konden ze met een leuke outfits op de foto in de fotobooth en kregen ze allemaal een sieraad en een leuk bedrukt t-shirt. Voor herhaling vatbaar!"
We gaan op zoek naar de expressie die iemand nog in zicht heeft, al met een kleine ingreep kunnen mensen deelnemen. Mode en catwalk dienden als decor en tool voor het (mee)beleven van fantastische en theatrale elementen, d.m.v. inzoomen en tactiele onderdelen die uitlokten tot (inter)actie, handelen en gesprek. Workshops bestaan uit bedrukken van kleding, tekenen, teksten bedenken, maken van poëzie. De reslutaten worden in een afsluitende modeshow verwerkt.
Kunstenaars begeleiden vrijwilligers in het inzetten van hun creatieve talenten, en brengen de tips van mantelzorgers in beeld in Broze Verbeelding, een boekje en reizende voorbeeldenwand
Zachte activiteiten gericht op de vroege en late uren in verlpeeghuizen, muziek met iedereen in pyiama, slaapmutsjes, verhalen voor het slaen gaan, ochtend gymnastiek en knuffels voor het slapen gaan. Activiteiten voor in de ochtend en middag. Met dank aan Sevagram Limburg , Brabantzorg en het Oranjefonds
spelen met de spullen om je heen Kunstenaars en zorgpersoneel betrekken ouderen bij rituelen, speltechnieken en gaan nieuwe lijnen leggen tussen jong en oud. Zeepsop en wapperwind, bellen opgeblazen, vouwen drogen en stapelen, drogen met een föhn, een fietspomp of een omgekeerde stofzuiger. De vraag ‘Wat Was Goed? wordt als aanleiding genomen voor gesprekken over wat goed en niet goed was en is. Was Goed trekt de wijk in en sluit af met een expositie. Was Goed is ook bedoeld om het zorgpersoneel te inspireren in hun dagelijks werk en een dagelijkse ‘taak’ als inspiratie gebruiken voor spel en plezier. Met dank aan Amsta, Stichting RCOAK, Stichting Kunst in de Zorg / Arts in Care Foundation
Voor presentaties en kunstenaars op conferenties, symposia en andere bijeenkomsten, neem contact op met Vera Broos via info@zonaskiosk.nl
HenPower - de Nederlandse uitvoering en outsourceproject met Engelse partnerorganisatie Equal Arts. onder leiding van Vera Broos. Kunstenaars activiteiten rond de komst en het houden van kippen. Met dank aan: Fonds voor Cultuurparticipatie, Amsterdams Fonds voor de Kunst, RCOAK, St.Sluyterman van Loo, ZGAO, Amsta. Foto 2 en 4: Albert Nanning
Geluksplekken Noord: digitale kaart
‘Geluksplekken Noord’ is gemaakt met mensen wonen en werken in Amsterdam Noord. De deelnemers bestonden uit bewoners van verpleeghuizen ouderen uit Noord en andere buurtbewoners uit diverse delen van Noord. Onder leiding van Vera Broos zijn activiteiten en buurtsafari’s georganiseerd en opnames gemaakt met mensen in Noord over hun Geluksplekken. Hieruit is een digitale kaart samengesteld met verhalen, muziek, gedichten, voordrachten en soundscapes bij plekken in Noord.
Geluksplekken Noord is mede mogelijk gemaakt door Cordaan, Stichting Amsterdam 750 jaar #kadovoordestad, en Het Postcodeloterij Buurt Fonds
SchattenJacht
Schattenjacht heeft het ingrediënt spel als de verbindende factor. “Schatten’ zijn de bewoners en omwonenden van een verpleeghuis en hun verborgen talenten, liefhebberijen, geschiedenis. De resultaten verwerken we in een gezamenlijk spel.
Ons doel is om een spel te creëren dat niet alleen onze bewoners betrekt, maar ook hun families, bezoekers, buurtbewoners en ander extern publiek. Door middel van meeslepende verhalen, uitdagende puzzels en innovatieve technologie willen we een betekenisvolle ervaring bieden die alle generaties zal aanspreken.
Als je deel wilt uitmaken van dit opwindende project en bij wilt dragen aan het creëren van een betekenisvolle ervaring, neem dan contact met ons op. Samen kunnen we een spel ontwikkelen dat het hele jaar door voor vreugde en herinneringen zal zorgen. Hier zijn enkele manieren waarop je kunt bijdragen:
- Verhalenonderzoek: Duik in de geschiedenis en omgeving van het verpleeghuis, de achtergrond van de bewoners en de buurt. Ontdek boeiende verhalen en waardevolle herinneringen die als basis kunnen dienen voor het spel.
- Uitdagingen en puzzels: Bedenk uitdagende en boeiende puzzels die samenwerking tussen spelers aanmoedigen.
- Technologie-integratie: Denk mee over de integratie van mobiele telefoons, qr-codes, plattegronden en drukwerk om het spel zowel binnen als buiten het verpleeghuis tot leven te brengen.
- Rol als verteller, gids/reisleider of digitale correspondent: Werk mee aan het vertellen van de verhalen en begeleiden van de spelers op hun reis.
- Visuele en artistieke elementen: Draag bij aan de visuele pracht en artistieke vormgeving van het spel.
ZorgKrijgers
Project ZorgKrijgers combineerde nieuwe en bestaande spelvormen om verpleeghuisbewoners en ouderen thuis uit te dagen en te stimuleren tot zelfexpressie. We organiseerden drie opeenvolgende spelrondes in twee instellingen van Cordaan in samenwerking met een kernteam van kunstenaars van Zona's Kiosk. Ook vrijwilligers en mantelzorgers speelden een belangrijke rol als gids, spelleider en spel-expert.
Het project bracht een gevoel van avontuur en dynamiek met zich mee en moedigde zorgmedewerkers, familie en vrijwilligers aan om opnieuw contact te maken met hun speelse en creatieve kant. Spelelementen stimuleerden de intrinsieke motivatie van de deelnemers, en gaven kunstenaars nieuwe handvatten om vragen te stellen en deelnemers uit te dagen. Dit leidde tot inspirerende eigen inbreng en verrassende nieuwe informatie van en over de deelnemers. Door samen opdrachten uit te voeren, schatten te zoeken en vragen te beantwoorden, ontstond er een positieve groepsdynamiek waarbij deelnemers tijdelijke rollen op zich namen en gezamenlijke momenten van flow beleefden. Kortom, een geslaagd project.
Vervolg
Het project krijgt een vervolg onder de naam SchattenJacht. Cordaan en het fonds voor Cultuurparticipatie hebben een bijdrage toegezegd om het project tot mei 2025 verder uit te werken tot een verpleeghuis ‘escape’ spel.
ZorgKrijgers werd mede mogelijk gemaakt dankzij bijdragen van Fonds Sluyterman van Loo, Het Amsterdams Fonds voor de Kunst AFK, Stadsdeel Amsterdam Noord, Stadsdeel Amsterdam West en het Buurtfonds Amsterdam West van de Postcodeloterij.
Werkboek voor ZorgTijgers
In de lockdown van 2020 maakte Vera Broos een handboek met uitdagingen en voorbeelden in tekst en foto's van meer dan 100 mantelzorgers, vrijwilligers, kunstenaars, zorgmedewerkers, kleinkinderen. Zij zijn de Tijger, de kwetsbare ouderen (ook aan het woord ) de Krijger. Het staat vol foto’s bedoelt om vragen op te roepen , waardoor je de teksten anders gaat lezen. Elk hoofdstuk bevat een uitdaging. Je kan overal beginnen, kleurenbalken maken het makkelijk om een hoofdstuk te vinden.
Je kan het boek bestelen voor 12,50 euro excl. verzendkosten door een mail te suren naar Vera Broos, info@zonaskiosk.nl
Nieuw Programma: Pyjama Pret
Met Pyjama Pret hebben we een programma ontwikkeld dat we nu ook aan andere verpleeghuizen willen aanbieden. Een bijzonder programma dat tot stand kwam dankzij een bijdrage van de Impuls Vakantieactiviteiten Samen Ouder (Het Oranje Fonds, Stichting Sluyterman van Loo en Stichting RCOAK) en ZGAO.
Pyjama Pret is een programma waarbij kunstenaars verpleeghuisbewoners op zachte wijze en (ook) buiten de gebruikelijke uren opzoeken en betrekken bij workshops, muzikale en theatrale bijeenkomsten, met inzet van handmassages, poppenspel, knuffels met kinderverhalen, een pyjama-catwalk, geuren en smaken, aanraking, verhalen en dromen.
Hartelijk dank aan het fantastische team van activiteitenbegeleiders in het Flevohuis en de kunstenaars, die van dit mooie project een feestelijke en intieme belevenis hebben gemaakt.
Vera Broos, Stichting Kunst in de ZorgPyjama Pret is een bijzonder programma dat tot stand kwam dankzij een bijdrage van de Impuls Vakantieactiviteiten Samen Ouder (Het Oranje Fonds, Stichting Sluyterman van Loo en Stichting RCOAK) en ZGAO.
Pyjama Pret is een programma waarbij kunstenaars verpleeghuisbewoners op zachte wijze en (ook) buiten de gebruikelijke uren opzoeken en betrekken bij workshops, muzikale en theatrale bijeenkomsten, met inzet van handmassages, poppenspel, knuffels met kinderverhalen, een pyjama-catwalk, geuren en smaken, aanraking, verhalen en dromen.
Met Pyjama Pret hebben we een programma ontwikkeld dat we nu ook aan andere verpleeghuizen willen aanbieden.
Hartelijk dank aan het fantastische team van activiteitenbegeleiders in het Flevohuis en de kunstenaars, die van dit mooie project een feestelijke en intieme belevenis hebben gemaakt.
Vera Broos, Stichting Kunst in de Zorg
De kunstenaars:
Riska Wijgergangs
Monique Hoving
Karien van Assendelft
Petra van Aken
Chris Corstens
Martin van Leusden
Kees Post
Nils Krook
Anke van Vliet
Sandra Schouten
Esmeralda Detmers
Zona's Kiosk Presenteert- Facebookpagina
Volg de laatste ontwikkelingen van onze projecten via: https://www.facebook.com/Zonaskiosk